Βιογραφικό

Η Δήμητρα Αλμπάνη-Λέκκα είναι διπλωματούχος αρχιτέκτονας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2018). Τα τελευταία χρόνια εργάζεται στα γραφεία Lavaland + Treibhaus Landschaftsarchitekten στο Βερολίνο της Γερμανίας, με επίκεντρο το σχεδιασμό κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμων δημόσιων χώρων. Είναι μέλος της διεπιστημονικής κολεκτίβας “MY-CO-X” η οποία ερευνά και σχεδιάζει με βιοτεχνολογικές μεθόδους αρχιτεκτονικές κατασκευές, χρησιμοποιώντας σύνθετα υλικά με βάση το μυκήλιο μανιταριών και παραπροϊόντα της αγρο-βιομηχανικής παραγωγής.

Από το 2021 είναι ερευνητική συνεργάτιδα του Cluster of Excellence “Matters of Activity” (Βερολίνο, Γερμανία) όπου ερευνητές από περισσότερους από 40 ακαδημαϊκούς κλάδους συνεργάζονται στην αναζήτηση στρατηγικών σχεδιασμού για τη δημιουργία “ενεργών” υλικών τα οποία προσαρμόζονται, ανταποκρίνονται και αλληλοεπιδρούν με το περιβάλλον τους.

Η ίδια ερευνά τις αρχιτεκτονικές δομές ως δυνατά ενεργά και ενσωματωμένα υποσυστήματα  του περιβάλλοντος και των μεταβολικών του διεργασιών. Ενδιαφέρεται κυρίως για τη διαχείριση και τις μετατροπές του νερού μέσα από τον αρχιτεκτονικό χώρο με σκοπό τη δημιουργία πολυειδών συμβιωτικών σχέσεων. Επιπλέον ενδιαφέρεται για τους τρόπους με τους οποίους μία μη-ανθρωποκεντρική προσέγγιση στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό μεταμορφώνει τη στρατηγική του σχεδιασμού και την αντίληψη του κλάδου πάνω στην υλικότητα. Για τα παραπάνω μελετά διαφορετικά είδη και αποικίες του μικρόκοσμου καθώς και τους μηχανισμούς στους οποίους αυτά οφείλουν τις ιδιότητές και τις λειτουργίες τους.

Περίληψη διδακτορικής διατριβής

Τίτλος: Biosystemic Approaches in Architecture: An Investigation of Water Treatment through Design across Different Scales

Η συγκεκριμένη διατριβή έχει ως αρχικό σκοπό τη διερεύνηση νέων προσδιορισμών της αρχιτεκτονικής διαδικασίας θέτοντας τη λειτουργεία του οικοσυστήματος ως παράμετρο πρωταρχικής σημασίας, περνώντας από το ανθρωποκεντρικό μοντέλο σχεδιασμού σε μία οικοσυστημική προσέγγιση. Σύμφωνα με την πρόταση, στρεφόμαστε σε στρατηγικές σχεδιασμού που εντάσσουν και εξυπηρετούν τις δομικές λειτουργείες και τις ροές του περιβάλλοντος ως αρχές κομβικής σημασίας με επιδράσεις στη μορφή, τα υλικά, τις μεθόδους κατασκευής και τη συνολική αποτίμηση του κτισμένου ως προς τη σχέση του με το ευρύτερο οικοσύστημα.

Η προσπάθεια αυτή δύναται να υποστηριχθεί από μια ολιστική προσέγγιση με αναφορές στη βιοτεχνολογία, τις επιστήμες και τη μηχανική περιβάλλοντος, ως ένα διευρυμένο πλαίσιο αλληλεπιδράσεων και συμμαχιών της αρχιτεκτονικής με άλλες περιοχές γνώσης οργανωμένων υπό τα δικτυακά μοντέλα της κυβερνητικής επιστήμης.

Ως κεντρικός άξονας της έρευνας ορίζεται το νερό, συστατικό κατεξοχήν υποστηρικτικό των ευρύτερων οικοσυστημικών διεργασιών, αλλά και της ανάπτυξης βιώσιμων συνθηκών για τον ανθρώπινο παράγοντα.  Η πρόταση αναζητά νέα πρωτόκολλα αρχιτεκτονικού σχεδιασμού ως προς τη διαχείριση και μετατροπή των υδάτινων πόρων, τέτοια που να συνιστούν το κτισμένο ως ενεργό μεσολαβητή στην προώθηση βιοποικιλότητας συνολικά, μέσα από διαφορετικές κλίμακες. Υπό αυτήν την οπτική, το κτίριο ανάγεται σε δομικό μέρος του ευρύτερου περιβάλλοντος στο οποίο εντάσσεται ώστε να υποβοηθά και καθοδηγεί τους φυσικούς κύκλους του νερού, και συνεπώς την ανάπτυξη της βιοποικιλότητας εντός του αστικού ιστού.

Στρατηγικά, η προσέγγιση αφορά αρχικά στη διάκριση τάξεων μεγεθών micro, meso και macro και τη μελέτη της διαχείρισης του υδάτινου στοιχείου μέσα από διαφορετικές επιστήμες, στη συνέχεια την ανάπτυξη των πρωτοκόλλων συνέργειας ανάμεσα στα μεγέθη και τις επιστήμες αυτές. Απώτερος δέκτης της προσπάθειας αυτής είναι ο εμπλουτισμός της αρχιτεκτονικής με ανάλογες αναφορές, μεθόδους και τεχνικές διαχείρισης δεδομένων, ακόλουθα η ενημέρωση της διαδικασίας του σχεδιασμού και αποτίμησης των αποτελεσμάτων του. Τα προσφερόμενα πρωτόκολλα δράσης συγκροτούνται ως μεθοδολογικοί οδηγοί διαχείρισης και μετασχηματισμού του νερού διαμέσου της αρχιτεκτονικής στην πόλη, ενθαρρύνοντας τη συμβίωση του ανθρώπινου στοιχείου με το φυσικό παράγοντα.

Η έρευνα θα απαντήσει σε ερευνητικές προκλήσεις όπως οι παρακάτω:

• Η προσαρμογή εργαλείων και αναλυτικών διαδικασιών της βιοτεχνολογίας, των φυσικών επιστημών και των επιστημών του περιβάλλοντος στην αρχιτεκτονική πρακτική, προσανατολισμένα στην αποτελεσματική διαχείριση του νερού στο αστικό περιβάλλον έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ισορροπημένη συμβίωση μεταξύ πολλαπλών ειδών. Επίκεντρο ενδιαφέροντος αποτελεί η αρχιτεκτονική όψη και η μεταστροφή από την αντιμετώπισή της ως διαχωριστική επιφάνεια, στην αντίληψή της ως ένα τριδιάστατο όριο το οποίο προωθεί το δυναμικό διάλογο, τις διαπραγματεύσεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ περιεχομένου και περιβάλλοντος.
• Η ενημέρωση του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού με όρους των οποίων τα αποτελέσματα εναρμονίζονται  με τους οικολογικούς κύκλους, αντλώντας μεθοδολογίες ανάλυσης και σχεδιασμού από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους  καθώς και από τις διαδικασίες και στρατηγικέ σχεδιασμού που ακολουθεί η αρχιτεκτονική τοπίου.
• Η διαχείριση και οι μετασχηματισμοί του γκρίζου και βρόχινου νερού σε χρήσιμες πηγές που ενισχύουν τη βιοποικιλότητα μέσω της ανάπτυξης υβριδικών φυσικών και τεχνητών υποδοχέων του φυσικού περιβάλλοντος, ιδιαίτερα μέσα από το σχεδιασμό της αρχιτεκτονικής όψης, κάνοντας χρήση εξελιγμένων υπολογιστικών μεθόδων σχεδιασμού και διεπιστημονικών εργαλείων υπό μία ενημερωμένη οικοσυστημική θεώρηση.
• Η αναζήτηση τρόπων αρχιτεκτονικής δράσης και διαβίωσης πέρα από τα ανθρωποκεντρικά μοντέλα που έχει κληρονομήσει ο δυτικός πολιτισμός, και ακολούθως, η ανάπτυξη εναλλακτικών τυπολογιών μαζί με τη σύσταση νέων προτύπων για το χώρο, τη μορφή και την χρήση  που να υποβάλλονται από τον φυσικό παράγοντα.
• Η διερεύνηση της επίδρασης που έχουν στο σχεδιασμό και την εμπειρία του χτισμένου περιβάλλοντος οι εφαρμογές νέων υλικοτήτων και κυρίως η χρήση διαφορετικών ειδών φυτών, μικροοργανισμών, και των προϊόντων τους.